Osteoartrit nedir?

 

Osteoartrit, eklemdeki kıkırdağın bozulması ve kaybına neden olan bir artrit ve dejeneratif eklem hastalığı biçimidir. Kıkırdak eklem yapan kemiklerin uçlarını kaplayan kemiklerin birbiri üzerinde mükemmel kaymasını sağlayan 2-3 mm kalınlığında çok özel bir dokudur, doğuştan sahip olduğumuz kıkırdaklar kendi kendini yenileme yeteneğine sahip değildir ve hasarlanması durumunda ilerleyici bir süreç başlar. Osteoartrit durumunda, kıkırdağın yaygın bir şekilde bozulması ve kemik dokuların ortaya çıkması söz konusudur ki, rahat kayma özelliğini kaybeden eklemin ağrılı ve zor hareket eden hale gelmesi demektir. Durum biraz daha ilerlediğinde hareket kısıtlanmalarının sonucu olarak ve eklemin hareketlerini daha da kısıtlayan kemik kenarlarında osteofit (kireçlenme) isimli kemik dokuları oluşur ki eklem hareketlerinin daha da kısıtlanması anlamına gelir. Bu durum kişinin hareketlerini kısıtlar, özgürlüğünü elinden alır ve kilo almasına neden olur.

 

Dizdeki Osteoartrit hastalığının nedenleri nedir?

 

Osteoartrit’in temel nedeni bilinmemekle birlikte; Osteoartrit geliştirme riski: yaş, cinsiyet ve genetik özellikler gibi birçok faktörden etkilenir. Diğer faktörler şunlar olabilir:
 

• Önceki diz bağ yaralanmaları
• Menisküs yırtıkları
• Dizin aşırı ve tekrarlayan yüklenmelere maruz kalması
• Bacaklarda eğrilik olması
• Fazla kilolu olunması
• Diz eklemini aşırı zorlayan egzersiz ve spor

 

Dizde görülen Osteoartrit hastalığının semptomları nelerdir?

Dizde kıkırdak sorunu olan kişilerin ağrıyı algılaması çok farklı düzeylerde olmakla beraber, dizdeki Osteoartrit semptomları şunlardır:
 

• Yürürken, merdiven çıkarken, oturup kalkarken, kısacası dizlerimizi kullanırken olan ağrı
• Bir süre oturduktan sonra ayağa kalkarken ortaya çıkan ağrılı hareket zorluğu
• Sabah yataktan kalkarken olan diz ağrısı
• Dizde şişlik
• Diz hareketi sırasında kıtırtı hissi veya sesi duyulması
• Dizde zaman zaman olan takılmalar

Osteoartrit nasıl tedavi edilir?
 

Osteoartrit tedavisinde protez cerrahisi, ilk seçenek olmamalıdır. Protez cerrahisi öncesinde hastaların dizlerine gelen yükü azaltmak amacıyla kilo vermeleri, aktivitelerini modifiye etmelerini, yumuşak tabanlı ayakkabı kullanmalarını tavsiye ederiz. Gastrointestinal sisteme ve böbreğe yük teşkil etmeyecek şekilde ağrı kesici ilaçların ve lokal merhemlerin kullanılması, diz içi enjeksiyonlar, fizik tedavi uygulamaları, varsa bacaktaki eğriliklerin düzeltilmesi diğer tedavi seçenekleridir.
 

Çekilen diz röntgenlerinde kemikleriniz kemiklerinize değiyorsa, uygulanmış olan tüm tedavilere rağmen, aşağıdaki maddelerden en az biri sizde varsa:
 

• 100 metre yürüyemiyorsanız.
• Hergün ağrı kesici kullanma ihtiyacı duyuyorsanız.
• Gece olan diz ağrılarınız nedeniyle uyku düzeniniz bozuluyorsa.
• Diz ekleminizdeki eğrilik hareketlerinizi bozuyor ve komşu eklemleri etkiliyorsa.
• Günlük yaşantınızda kendi kendinize yetemiyorsanız ve yardıma ihtiyaç duyuyorsanız.
 

Protez cerrahisi yaptırma zamanınız gelmiş olabilir.
 

Osteoartrit için en yaygın olarak gerçekleştirilen cerrahi diz cerrahisi, total diz replasmanıdır (total diz protezidir). Bu ameliyatta diz eklemini oluşturan femur ve tibia kemiklerinin uçlarından yerleştirilecek protezlerin hacmi kadar bozulmuş yüzeylerle beraber kemik dokuları çıkartılır ve yerlerine endo-protezler yerleştirilir. Metal ve plastikten yapılmış olan bu protezlerin uygulaması sırasında genellikle çapraz bağların her ikisi birden alınır. Diz Osteoartritinin önemli ve yüz güldüren tedavilerinden birisi olan total diz protezi her zaman en uygun çözüm olmayabilir.
 

Diz ekleminin; iç, dış ve diz kapağı kompartmanları olmak üzere, 3 kompartmanı vardır. Bu kompartmanlardan bazen biri, bazen ikisi, bazen de üçü bozulmuş olabilir. Eğer her üç kompartmanda da Osteoartrit varsa total protez en uygun çözümdür. Ancak, bir veya iki kompartman tutulumunda kısmi (parsiyel) protez uygulaması daha doğal bir diz eklemi sağlanması açısından tercih edilmelidir. Çünkü, bu ameliyatlarda daha küçük cilt kesisi ile çapraz bağlar korunurken, daha az kemik kesisi yapılır. Ancak, parsiyel protez uygulamalarında teknik zorluklar total protezden daha fazladır. Olası teknik hataları en aza indirmek amacıyla Robotik Diz Cerrahisi, parsiyel diz protezi uygulamalarında daha uygun bir çözüm olabilir.